Aladağlar güney bölgesi, Niğde. Foto: Arif Mithat Amca arşivi.
Son yıllarda doğal alanlar ve dağlarımız ile ilgili yetkili kurumlar tarafından turizmin gelişmesine yönelik farklı projeler ve çalışmalar geliştirilmektedir. Ülke dağcılığı için önemli bir merkez olan Niğde Aladağlar Milli Parkı’nda da turizmi geliştirmek için bazı çalışmalar ve yenilemeler planlanmakta ve yapılmaktadır. Orman ve Su İşleri Bakanlığı 7. Bölge Müdürlüğü tarafından geliştirilen “Niğde Turizminin Çeşitlendirilmesine Yönelik Eko Turizm Eylem Planı 2013-2023[1]” bölgenin turizm kapasitesinin arttırılması için detaylı planlamalara ve gelişim stratejilerine yer vermektedir. Bu planda Aladağlar ve Bolkarlar ile ilgili tespitler ve planlamalar da yer almaktadır. Turizmin geliştirilmesi için bölgede çeşitli saha çalışmaları yapılmış, bu alanlarda faaliyet yapan ve aktif olan paydaşlar ile bilgi alışverişlerinde bulunularak bölgenin turizm için eksikleri belirlenmiştir. Bu planda özellikle turist olarak gelenlerin yaşadığı altyapı problemleri öne çıkmış ve bu problemlerin azaltılması için stratejik planlamalar yapılmıştır. Rapora göre özellikle 2014 yılı ile birlikte bölgede çalışmaların hız kazanacağı görülmektedir.
Aladağlar’a gidip gelen dağcılar, ilk olarak 2013 yılının başlarında, İl Özel İdaresi tarafından dağın farklı bölgelerinde oteller yapılacağı konusunda çeşitli duyumlar aldılar. Söylenenlere göre Aladağlar’da üç farklı bölge için otel planı vardı. Bunlardan ilki Sarı Memedin Yurdu’na girmeden önceki düz alanın sol yamacında yer alan ağılların üzerine, ikincisi Demirkazık Köyü’nde yer alan Mümtaz Çankaya Dağ Evi’nin Arpalık tarafına daha yakın üst bölgelerine, üçüncüsü ise Demirkazık Köyü içerisinde bir araziye yapılacaktı. Özellikle Mümtaz Çankaya Dağ Evi’nin arka tarafında yoğunlaşan bu planlarla ilgili alınan bir diğer duyum da bungalov tarzı dağ evlerinden oluşan bir dağ köyü oluşturulacağı şeklinde idi. Bu duyumlar üzerine yaptığımız araştırmalarda, Mümtaz Çankaya Dağ Evi arkasındaki ağaçlandırılmış bölüm dahil yaklaşık 99 dönüm arazinin Milli Park planlarında turistik tesisleşmeye açık bir şekilde İl Gençlik ve Spor Müdürlüğü ile İl Özel İdaresi’nin inisiyatifine bırakılmış olduğunu öğrendik. Yani bu alan milli park korumasının dışında, çeşitli tesisleşme projelerine açık durumda bulunuyor.
Öğrendiğimiz diğer bir bilgi ise Aladağlar ile ilgili yapılan çalışmalar kapsamında ‘bölge hassasiyet alanları’nın yeniden planlandığı ve daha önce belirlenmiş alan tanımlarında da değişiklikler yapılacağı. Bu çalışmalarda mutlak koruma alanı, belli şartlarla belli kullanımlara açılacak 2. ve 3. derece hassas alanlar gibi tanımlamalar yeniden düzenlenecek. Tahminen bu çalışmalar bittiğinde bölgede, milli parkların korunmasına ilişkin yasal düzenlemelerden kaynaklanan zorluklar, ekoturizm planlamalarının lehine kolaylaştırılmış olacak. Şimdilik otel ya da dağ köyü gibi tesisleşmeler ile ilgili resmi bir açıklama ya da kesinleşmiş bir ihale kararı söz konusu olmamakla birlikte bu konunun hassasiyet ile takip edilmesi gerekiyor.
Niğde Valiliği’nde T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı 7. Bölge Müdürlüğü tarafından 20 Mart 2013 tarihinde Aladağlar Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı Revizyonu konulu bir toplantı yapıldı ve bu çalışmaların Nisan ayı sonuna kadar bitirilmesi kararlaştırıldı[2]. Henüz bu çalışmalar ile ilgili bir rapor yayınlanmadı ama plan revizyonlarının onay süreci tamamlanmak üzere. Sanırız ilkbahara girilirken revizyon detayları açıklanmış olacak.
Plan revizyonu çalışmaları sürecinde Aladağlar’da tur düzenleyen turizm firmalarının temsilcileriyle de bir toplantı yapıldı. Bu toplantıda özellikle Sarı Memedin Yurdu’nda yaşanan tuvalet yetersizlikleri, içme suyu problemleri gibi altyapı yetersizlikleri ve özellikle haftasonu bölgeye gelen piknikçilerin bu alanı arabaları ile doldurup Emli ormanının içlerine ilerleyerek doğal ortamdaki huzuru bozmaları konusundaki şikayetler dile getirildi. Bu şikayetler üzerine de, plan revizyonlarının tamamlanması beklenmeden, yeni sezon açılana kadar acilen altyapı yenileme çalışmalarının yapılması kararı alındı. Bu karar doğrultusunda 3 Ekim 2013 tarihinde İl Orman ve Su İşleri Şube Müdürlüğü tarafından açılan ihale[3] ile, kamp alanlarının yer aldığı bölgede bulunan eski tuvaletler yıkılıp yerine yeni ve büyük bir tuvalet binası yapıldı. Sarı Memedin Yurdu’nun girişine kontrolü sağlamak için yeni bir giriş kulübesi inşa edildi ve doğal giriş kapısının taş duvar ile kapatılması kararlaştırıldı. Aldığımız duyumlara göre önümüzdeki dönemde Sarı Memedin Yurdu’na acil durumlar (yangın, kurtarma operasyonu…) hariç araç girişi tamamen yasaklanacak ve araçlar giriş kulübesi dışındaki alana park edilecek. Turizm firmaları kamp yüklerini boşaltabilmek için geçici olarak alana giriş yapabilecek. Emli Vadisi’nin içlerine giden yol da acil durumlar hariç araçlar tarafından kullanılamayacak.
Sarı Memedin Yurdu'nda yeni yapılan tuvalet binası. Foto: Mustafa Nalbant arşivi. |
Sarı Memedin Yurdu'nda yeni yapılan giriş kulubesi. Foto: Mustafa Nalbant arşivi. |
İhalesi yapılan bu çalışmalara ek olarak Niğde Valisi Sayın Necmettin Kılıç’ın öncülüğünde Niğde’de bir kalkınma hamlesi başlatıldı[4]. Vali Kılıç’ın başkanlığında resmi kurum yetkilileri, bölgede aktif olan turizm firması temsilcileri, dağcılık il temsilcisi ve Niğde Üniversitesi’nden akademisyenler ile düzenli toplantılar yapılmakta, çeşitli çalışma grupları oluşturularak planlamalara devam edilmektedir[5]. Son yapılan toplantılarda Aladağlar’ın stratejik bölgelerinde acil durumlarda kullanmak üzere taştan sığınaklar (Yedigöller’de Direk Gölü’nün üst tarafında bulunan eski taş yapı benzeri) yapılması düşüncesi gündeme gelmiştir. Henüz fikir aşamasında olan ve detayları belirtilmeyen bu konu özellikle bölgede dağcılık yapanlar için oldukça önemlidir.
Şubat ayı içerisinde kaymakamlar, belediye başkanları, medya mensupları ve bölge ile ilgili herkesin davet edileceği, genel katılımlı “Bolkar Dağları Kış Turizmi” başlıklı, sunumlu bir toplantı yapılacak ve bölgenin doğal ortamı ve kış turizmi potansiyelinin tanıtımı yapılacaktır. Aladağlar Milli Parkı plan revizyonu çalışmalarının ise birkaç ay içerisinde bitirilmesi planlanmaktadır. Bu planlar ve raporlar açıklandığında Aladağlar’da başka ne gibi değişiklikler olacağını daha net öğrenmiş olacağız.
TAKOZ editör ekibi olarak Aladağlar Milli Parkı’nda yapılan çalışmaları yakından takip etmeyi, sizleri bilgilendirmeyi sürdüreceğiz. Aladağlar hakkında dağcılar olarak bizlerin de söz hakkı olduğunu düşünüyoruz. Görüşlerinizi bizimle paylaşırsanız, bizler de bunu ilgili makamlara duyurmak için gerekli çabayı sarf edeceğiz.
[1] Niğde Turizminin Çeşitlendirilmesine Yönelik Eko Turizm Eylem Planı 2013-2023 [pdf]
[2] Aladağlar Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı Revizyon Çalışmaları Toplantısı haberi - 22.03.2013
[3] Niğde Aladağlar Milli Parkı Emli Vadisi Çadırlı Kamp Alanı Giriş Kulübesi ve Wc Yapımı ihale ilanı - 03.10.2013
[4] Niğde’nin 30 Yıllık Geleceği Planlanıyor - IHA Haberi
[5] Niğde'de Kış Turizmi - 06.01.2014
Aladağlar milli parkı bilgileri