Fransa’da kaldığım süre zarfında bir sürü tırmanış bahçesini ziyaret edip birçok iyi tırmanıcı ve dağcı ile tanışma fırsatı buldum. Hepsinin ayrı bir hikayesi var. Bu yazıda sizlerle şimdiye kadar katıldığım en güzel buluşma olan Ecrin Buz Tırmanış Buluşması’nı paylaşmak istiyorum.
Spor tırmanış yapmaktan sıkıldığım bir günde, bilgisayar başında ‘Fransız Alpin Kulubü’ (CAF 2) ve ‘Fransız Dağ ve Dağ Klüpleri Federasyonu (FFCAM 3)’nun sayfalarını karıştırıp sonraki haftalar için yapacak birşeyler arıyordum. Haberler, üyelikler, etkinlikler derken gözüm, üzerinde buzdan bir canavar ve kazmalı bir tırmanıcı olan afişe takıldı. İki hafta sonra bana yakın sayılabilecek bir mesafede Avrupa’nın önemli buz tırmanış festivallerinden biri düzenlenecekti. Etkinlik hakkındaki bilgileri okuyunca, Türkiye’de epey yabancısı olduğumuz buz tırmanışına adanmış bu buluşmayı kaçırmak istemedim. Hemen hazırlıklara başladım.
ICE 2011 afişi |
ICE 2011 kayıt masası. Kayıtlar bu masada yaptırılıp etkinlik programı, bölge haritası ve katılımcı kartı alınıyor. ICE 2011 kayıt ücreti 20€ idi. Bu ücrete tüm çalıştaylar, vadilere ulaşım servisleri ve Cumartesi akşam yemeği dahil. |
Çalıştay kayıtlarının yapıldığı CAF standı. Her akşam belli saatlerde ertesi gün için kayıtlar açılıyordu. İnsanlar istediği saat ve çalıştaya kayıt yapabilmek için erkenden gelip masanın önünde kuyruk oluşturuyordu. |
Ecrin Buz Tırmanış buluşması ilk olarak 1980 yılında Geraud Pailheret tarafından organize edilmiş. Sonrasında da her yıl düzenlenen bir buluşmaya dönüşmüş. Pays de Ecrins Turizm Ofisi ve yerel tırmanıcıların katkılarıyla organize edilen bu şenlik Avrupa’nın en uzun soluklu buz festivali. Avrupa’nın en büyük buz tırmanış bölgelerinden birinde yapılıyor ve her yıl yüzlerce kişi katılıyor. Ana merkezi ilk şenlikte olduğu gibi her zaman L’Argentiére La Bessée’ye 4 kuruluyor. Film gösterimleri, toplantılar, eğlenceler bu merkezde yapılıyor. Sponsor standları burada kuruluyor. Buz tırmanışı için ise o yılki koşullara göre etraftaki farklı vadilere (Fournel, Freissinières, Ceillac, Cerviéres, Crevoux...) gidiliyor.
21. Ecrin Buz Tırmanış şenliği 13-16 Ocak 2011 tarihleri arasında L’Argentière La Bessée ve Freissinières komünleri ortaklığıyla düzenlendi. Farklı ülkelerden 300 civarı kayıtlı tırmanıcı katıldı. Bu şenlik alışık olduğumuz toplan-tırman-eğlen anlayışından çok farklı bir şekilde organize edilmişti. Şenlik programı serbest tırmanış saatleri, çalıştaylar, film gösterimleri ve paneller ile doluydu. Şenliğin en güzel yanlarından biri de Petzl - Charlet Moser, Black Diamond, The North Face, Beal, Mountain Equipment, E-Climb gibi birçok firmanın sponsorluğu sayesinde buz tırmanışında kullanılan her tür malzemeyi, çeşitli ayakkabıları ve goretex kıyafetleri dört gün boyunca ücretsiz deneyip test edebilmeniz idi. Ben sadece kendime almayı da düşündüğüm kazma ve krampon modelini seçip denedim. Bazı tırmanıcılar malzemelerini hergün değiştirerek farklı marka ve modelleri test ettiler.
Etkinlik boyunca vadilere ücretsiz ulaşım sağlandı. Şelale tırmanışında deneyimli olanlar için vadilerde koşullar, rotalar hakkında bilgi verecek, tekniklerini geliştirmelerine yardımcı olacak, hatta zor rotalarda önlerinden gidip malzemeleri yerleştirecek deneyimli dağ rehberleri vardı. Buz tırmanışında yeni olanlar için ise bu tırmanış stilini tanıtacak ve öğretecek çalıştaylar yapıldı. FFCAM ve CAF tarafından düzenlenen bu çalıştayları deneyimli dağ rehberleri verdi. Bu sene dört ana başlık (ARVA, şelale tırmanışına hazırlık, şelale buzu tırmanışı, kurusıkı tırmanış) altında toplanmış altı farklı çalıştay düzenlendi. Gün içerisinde her çalıştay sabah ve öğleden sonra olarak iki kere yapıldı. Böylelikle 4 gün boyunca herkesin tüm eğitimleri alabilmesi sağlandı. Çalıştaylar haricinde, elemeleri herkese açık olan ve etkinlik merkezindeki yapay şelalede düzenlenen bir tırmanış yarışması ‘Drycontest’ 5 yapıldı. Elemelerde ilk üçe girenler finalde 1500€’luk ödül için şenliğe konuk olarak katılan ünlü tırmanıcılar ile yapay duvarda kurusıkı tırmanarak yarıştı. Etkinliğin diğer bir organizasyonu da sponsorlardan RidAir ve ESF tarafından düzenlenen yine 1500€ ödüllü serbest stil kayak ve atlama yarışması ‘Big Air Contest’ 6 idi. Genç katılımcılar atlama rampalarında kayakları ile tüm hünerlerini sergilediler.
Buz tırmanışında kullanılan metal malzemelerin yanısıra farklı markalardan birçok ayakkabı da katılımcılar tarafından kullanılabiliyor. Fotoğraf: iceclimbingecrins arşivi. |
Freissinières Vadisi’nde buz tırmanış çalıştayı. Arkada çok iplik buz ve karma rotalardan birkaçı görünüyor. Fotoğraf: iceclimbingecrins arşivi. |
ARVA çalıştayı: Domanique Stumper kar altında arama teknikleri hakkında bilgi veriyor. |
Etkinlikte Yapılan Çalıştaylar
ARVA - Alıcı-vericiler ve Arama Teknikleri: Farklı alıcı-verici (beeper) türleri, kullanımları, çalışma prensipleri üzerine teorik bilgilerden sonra çığ altında kalan kazazedeleri arama yöntemleri ile ilgili uygulamaların yapıldığı bir çalıştaydı. Bu çalıştayı bölge rehberlerinden Domanique Stumper verdi. Tek ya da çok kazazede olduğunda yapılması gerekenler, alıcı-vericilerinin bazılarında olan ‘işaret atma’ özelliğinin bu durumdaki avantajı konularında bilgiler verildi ve pratik arama çalışmaları yapıldı.
Şelale Tırmanışına Hazırlık Çalıştayı: Bu çalıştay profesyonel dağ rehberi Arnaud Guillaume tarafından verildi. Çanta hazırlığında dikkat edilmesi gerekenler ve malzeme seçimi ile başlayan çalıştay, farklı kar yağışı, ısı koşullarında buzun özellikleri ve tırmanış kararının sorgulanmasını içeren örnek olay incelemeleri ile son buldu. Genel olarak, aşırı yağış ve rüzgarlı bir günden sonra, çığ riski olabilecek bölgelerden uzak durulması, çok soğuk gece ve günlerden sonra buz aşırı sert olacağından kazma saplamanın zorlaşacağı, buzun kırılgan olacağı ve bu durumda şelale tırmanmanın uygun olmadığı gibi bilgiler verildi.
Buz tırmanış çalıştayı: Ferran Odilan buz burgusunun yerleştirilmesi ve Abalakov hakkında eğitim veriyor |
Dikey ve yatay Abalakov kullanılarak oluşturulan bir iniş istasyonu. Pembe ip dikey Abalakov’da bırakılıp mavi ip iniş sonrası alınıyor. Dikey Abalakov’da standart içerisinden ip geçirip balıkçı ile bağlayarak kullanım buza dışarı doğru kırma kuvveti uyguluyor. Abalakov’un daha sağlam olması için yeni uygulamalarda dikey abalakov için fotoğrafta görüldüğü gibi üst uca delikten geçmeyecek bir düğüm atılması alta ise bir halka yapılıp kullanılması öneriliyor. |
Deneyimli buz tırmanıcıları rehberlerin eşliğinde vadilerde serbest olarak tırmanabiliyorlardı. Fotoğraf: Francois Lombard |
Buz Tırmanışı Çalıştayı (giriş ve gelişim): Bu çalıştayın ilk bölümünde genel olarak kazmaların tutulması, buza saplama hareketi, kramponların buza saplanması üzerine kısa teorik bilgiler verildi. Sonrada pozitif eğimli bir buz şelalesinde (WI2) pratik tırmanış çalışmaları yapıldı. Buz burgusu yerleştirilmesi, yerleştirme açısı, Abalakov üçgeni, yatay ve dikey kullanımın avantaj ve dezavantajları, Abalakov ile güvenli iniş istasyonu kurulması gibi konular anlatıldı, bunların uygulaması yapıldı. Gelişim çalıştayında ise daha dik, uzun ve zor şelale rotalarında (WI3-WI4+) üstten emniyetli tırmanış çalışmaları yapıldı.
Kurusıkı Tırmanış Çalıştayı: Bu çalıştayda da kuru kaya rotalarında kazma ve krampon kullanımı üzerine bilgiler verildi. Sonra da üstten emniyetli tırmanış pratikleri yapıldı.
Buz ve kurusıkı tırmanış çalıştaylarını veren rehberler. Soldan sağa: Christophe Maulin, Mathieu Didni, Maxime Beleville, Ferran Odilan. |
Arnaud Guillaume şelale tırmanışına hazırlık ve uygun koşullar hakkında bilgi veriyor. |
Aiguille yapay buz şelalesi. Yerleşim yerinin ortasındaki vadi girişinde eğitimler için oluşturulmuş bir yapay şelale. Yukarıdan hortumlar ile hafif hafif su akıtılıp bu şelaleyi oluşturmuşlar. |
Gösterimi Yapılan Filmler
“Cristal de glace, itinéraire scientifique au coeur des cascades de glace” (10 dk): Petzl fonu tarafından desteklenen, buz şelalelerinin yaşamını anlatan bir film. Araştırmacılar şelalenin oluşumu ve gelişimini uzun süre boyunca sabit bir kamera ile kaydetmişler. Ara ara da oluşan buzu yerinde inceleyerek ve örnekler alarak buzun sertliği, kırılganlığı, rengi gibi değişkenleri incelemişler. Bu araştırma ile ilgili detaylı bilgi, video ve raporlara buradan ulaşabilirsiniz.
“Glace au pluriel: expérience et analyse” (45 dk): Şelale ve buz tırmanışının daha güvenli nasıl yapılabileceğini anlatan bir film. Geçmişte yaşanan kazalardan bilgiler, istatistikler verip, yaşanan sorunların nedenleri ve çözümlerini anlatılıyor (Jérome Blanc-Gras, Manu Ibarra).
“Un rêve de Darwin” (52 dk): Film Patagonya’nın güneyinde Tierra del Fuego’da yer alan Cordillera Darwin dağ sırasına yapılan bir ekspedisyonu anlatıyor. Ekspedisyonun amacı daha önce tamamı geçilmemiş olan bu sıradağları doğudan batıya geçmek, hiç gidilmemiş olan iç bölgelerini keşfetmek ve bilinmeyen zirvelere tırmanmak. Tırmanıcıların yanısıra bilim adamlarınında katıldığı bu keşif ekspedisyonu Petzl ve ANR (Fransa ulusal araştırma ajansı) tarafından da desteklenmiş. Ekspedisyon ile ilgili bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.
“La fée clochette” (13 dk): Genç Fransız Alpin Klubü (CAF) üyelerinin Baghirati (Hindistan)’ye yaptıkları bir ekspedisyonu ve tırmanışlarını anlatan bir film.
“La stratégie de l’escargot” (12 dk): Bu filmin adını direk çevirmek gerekirse “Salyangoz stratejisi”. 7000-8000’lik dağlara yavaş aklimatizasyon 7 ile nasıl tırmanılacağını anlatan bir film. Son yıllarda daha çok uygulanan tekrar tekrar çık-in anlayışı yerine daha yavaş bir şekilde kendi çadırını taşıyıp ara kamplar kurarak yapılan tırmanış stilini anlatıyor. François Damilano dağ rehberi Poulo Grobel eşliğinde eskiden de bazı rehberler tarafından kullanılan bu stili Dhaulagiri VII (7246 m) üzerinde test etmiş ve görüntülemiş. Toplamda 7 kamp kullanarak tüm ekip zirveye ulaşmış. Bu film sonrasında Damilano ile bu sistem üzerine ufak bir söyleşi de yapıldı.
“Parenthèse à 8000” (35 dk): François Damilano’nun Manaslu (8163 m) dağına yapılan bir ekspedisyonu anlattığı belgesel filmi. Altısının ilk sekizbinliği olan sekiz dağcının rehberleri eşliğinde yaptığı tırmanışı, dağcıların tırmanış sürecindeki düşüncelerini ve duygularını anlatıyor.
Merkez binada “Cristal de glace, itinéraire scientifique au coeur des cascades de glace” filmi gösterimi. Fotoğraf: iceclimbingecrins arşivi. |
‘Big Air Contest’in yapıldığı atlama rampası kardan yapılmış ICE canavarı ve havada atlayışını yapan yarışmacı. |
Etkinlik merkezinin hemen arkasındaki yapay buz şelalesi, ‘Dry Contest’in yapıldığı büyük yapay duvar ve atlama rampası. Yarışmalar boyunca açık havada yemek ve sınırsız sıcak şarap servisi vardı. |
Bu şenliğe sonraki yıllarda katılmayı düşünenler için pratik bilgiler
Etkinlik ana sayfası: www.ice-climbing-ecrins.com
Ulaşım: Bölgeye ulaşım oldukça kolay. Kuzeyde Lyon, Paris, Grenoble ya da güneyde Marsilya, GAP gibi bir şehre ulaştıktan sonra Briançon’a giden bir tren hattına binip L’Argentiére La Bessée istasyonunda inebilirsiniz. Trene bindiğiniz şehre göre 1-2 kere aktarma yapmanız gerekebilir. İstasyonlarda yer alan tren bilgi tabelalarında kalkış, varış ve sefer numarası yer alıyor. Size verilen biletlerde ise biniş, iniş istasyonu ve sefer numarası var. Ara istasyonlarda bir sonra bineceğiniz treni sefer numarası ile takip etmeniz gerekli. L’Argentiére istasyonuna vardığınızda yürüyerek ICE merkezine ulaşabilirsiniz. Etkinlik ana merkezi, yüzme havuzlu spor kompleksinin yanında, yol sormanız gerekirse havuz herkesin bildiği bir yer. Fransa’da sıklıkla kullanılan diğer bir ulaşım yöntemi araba paylaşımı (fransızcası covoiturage). Etkinliğin web sayfasından ya da www.covoiturage.fr gibi sitelerden aynı yöne giden bir arabada kendinize yer bulabilir ve tren/otobüs fiyatlarına göre çok daha ucuza yolculuk edebilirsiniz. Diğer bir seçenek ise özel otobüsler. Bölgede önemli kayak merkezleri (Puy Saint Vincent ve Pelvoux) bulunduğundan kış boyunca belli günlerde (genellikle hafta sonu) Marsilya, Nice, GAP havalimanlarından ve tren istasyonlarından özel otobüs seferleri de yapılıyor.
Konaklama: Organizasyon size bu konuda yardımcı olup kalacak yer alternatifleri sunuyor. Bölgede yıldızlı oteller ve küçük hostellerin yanı sıra kendi yemeğinizi yapmanıza izin veren tamamını ya da bir odasını kiralayabileceğiniz ‘şale’ler de var. Ben ‘Chalet Apoutiak’ta bir oda kiraladım ve aile ile beraber kaldım.
Diğer aktiviteler: Bölgedeki birbirinden güzel buz şelalerinden kopabilirseniz L’Argentiére La Bessée içerisindeki tarihi kiliseleri, şapelleri, maden müzesini ve ön rezervasyon yaptırarak eski maden yataklarını gezebilirsiniz. Fazladan birkaç gününüz varsa Puy Saint Vincent ya da Pelvoux’ya geçip alp kayağı ve kayaklı koşu yapabilirsiniz. Pist dışı kaymayı seviyorsanız, bölgenin eşsiz tur kayağı imkanlarından yararlanabilirsiniz. Dağ tırmanışı yapmak istiyorsanız, Ecrin Masif’in güney zirvelerine tırmanmayı deneyebilirsiniz.
Not: Etkinlik öncesinde ve sırasında bana yardımcı olan etkinlik sorumlusu rehber Mathieu Maynadier’e ve çalıştaylarda fransızca anlatılanları bana ingilizce açıklayan katılımcı Fabien Guillet’e teşekkür ederim.
|