Dünyada rotaların zorluğunu belirlemek için kullanılan birçok farklı derecelendirme sistemi var. Bu sistemlerin bazıları birbirlerine yakın olsa da rotalara tırmanış derecelerinin verilmesindeki subjektiflik ve değerlendirme farklılıklarından ¹ dolayı sistemler arasında birebir çevrim ne yazık ki yapılamamaktadır. Özellikle düşük derecelerde sistemler arasında direk karşılık bulmak daha güçtür ve çevrim tabloları arasında ufak farklılıklar olabilmektedir. Aşağıdaki tablo UIAA Medikal Komisyonu tarafından 2010 yılında yayınlanan çevrim tablosu kullanılarak derlenmiş ve en sık karşılaşılan UIAA, Fransız, Amerikan ve İngiliz derece sistemlerine yer verilmiştir.

Amerikan YDS derecelendirme sistemi spor tırmanışta kullanılan dereceler düşünülerek aktarılmış ve rotanın ciddiliği için eklenen R ve X harfleri de ek olarak açıklanmıştır. Amerikan çatlak tırmanışında verilen dereceler spor tırmanış derecelerine göre biraz daha farklı olabilmektedir. Geleneksel tırmanışta parametreler (ara emniyet imkanı, ulaşım...) daha da arttığından sistemlerin birbirine çevrilmesi çok daha zordur. Bu tabloda verilen İngiliz geleneksel tırmanış dereceleri sadece fikir vermesi açısından eklenmiştir. Bu sistemi spor tırmanış için kullanılan diğer sistemlere çevirmeye çalışmak çok uygun değildir. Keza İngiltere’de de spor rotalarda çoğunlukla Fransız dereceleri kullanılmaktadır.

© TAKOZ Teknik Tırmanış Dergisi

¹ Bazı sistemlerde en zor hamleye göre derece verilirken bazılarında rotanın genel zorluğuna göre derece verilmektedir. Amerikan YDS sisteminde ve İngiliz geleneksel derecelerinin teknik zorluk bölümünde rotadaki en zor hamle serisine göre derece verilmektedir. Daha çok Avrupa’da kullanılan Fransız ve UIAA derecelerinde ise rotanın tamamı (uzunluk, kilit zorluğun yeri...) değerlendirilmektedir.

Editörün Notu:
* Bu tabloyu yakında 'Birşeyler İndir' sayfamızda yüksek çözünürlüklü jpeg formatında bulabilecek, ayrıca bilgisayar arka planı olarak da indirebileceksiniz.