Tommy Caldwell ve Kevin Jorgeson 19 gün süren mücadelenin ardından 14 Ocak 2015 tarihinde Yosemite’nin en zor rotası olan Dawn Wall’ın ilk serbest çıkışını tamamladı. El Capitan üzerindeki birçok rotanın serbest çıkışını yapan Caldwell, 2007 yılında vadinin bu zor projesine gözünü dikti ve 3 yıl boyunca bu rota üzerinde yalnız başına çalıştı. 2009 yılında Kevin Jorgeson ile bir araya geldi ve takım olarak bu projeyi tamamlamaya karar verdiler. Yıllar süren denemeler kötü koşullar ve yaralanmalar nedeniyle birçok kez sonuçsuz kaldı. Jorgeson, 2011 yılında uzun bir düşüş sonucu ayak bileğindeki bağları zedeledi. Caldwell, 2013 yılında malzeme çantasını çekerken yaşadığı kaza sonrası kaburgasında sorun yaşadı. Arada Jonathan Siegrist ve Chris Sharma gibi ileri seviye tırmanıcılar da bu projenin parçası oldular.
Valley Uprising filminden Tommy Caldwell ve Dawn Wall projesi ile ilgili bir bölüm
Caldwell ve Jorgeson başarıya ulaşan denemelerine 27 Aralık 2014 tarihinde başladı. Ekibin amacı, ikisinin de tüm rotayı düşmeden ve herhangi bir malzemeye asılmak zorunda kalmadan bitirmesiydi. Yani sadece Caldwell’in tüm hattı serbest çıkması yeterli olmayacaktı. Bunu sağlamak için rota üzerinde sabitledikleri askı çadırlar ve ipler yardımıyla özellikle kilit ip boylarını tekrar tekrar denediler. Caldwell, rotanın rahatladığı 20. ip boyuna kadar tüm ip boylarını serbest çıkmasına rağmen zirveye devam etmediler ve Jorgeson’un da aradaki kilit ipleri serbest tırmanmasını beklediler. Jorgeson, günler süren denemelerde yırtılan parmak derileri ile tırmanışa devam edebilmek için birçok farklı bantlama tekniği denedi ve japon yapıştırıcısı ile bantların açılmasını engellemeye çalıştı. Jorgeson, 12 Ocak 2014’te en zor ipleri tamamlayıp Caldwell’i yakaladı ve Wino Tower’a ulaştı. İkili, sonrasındaki 2 günde rotanın geri kalan 12 ip boyunu tırmandı ve 19 gün süren büyük mücadelelerinin ardından 14 Ocak 2014 saat 15.25’te El Capitan’ın zirvesine ulaştı. Zirvede, onları bekleyen aile üyeleri, arkadaşları ve tırmanışı takip eden basın mensupları ile buluştular.
Serbest çıkışı tamamlanan Dawn Wall'ın Yosemite’nin en zor serbest çıkışı olduğu gibi bu tarzda dünyanın da en zor rotası olduğu da söyleniyor. Yaklaşık 915 metre uzunluğundaki rota 32 ip boyu ve 6 tane 5.14, 12 tane de 5.13 dereceli ip boyu içeriyor. Biraz da Amerika etkisi ile bu tırmanış ve yaklaşık 7 yıl süren proje uluslararası medyada oldukça ilgi gördü. Hatta son ip boylarının tırmanışı internet üzerinden canlı olarak yayınlandı. Caldwell ve Jorgeson, rota üzerinde fotoğrafçılar, kameramanlar ve onlara sabit hatlar üzerinden destek malzemesi taşıyan kalabalık bir ekip ile tırmandı. Caldwell ve Jorgeson, rota üzerinde çeşitli yerlere boltlar ekledi, kritik iplerde sabit ara emniyet malzemeleri bıraktı, sikkeler ve copperheadler ile emniyet aldılar. Bu nedenle bazı yerel tırmanıcılar tarafından 50’lerin kuşatma stiline geri dönüş yapıldığı eleştirileri yapılmaya başlandı. Dawn Wall'ın 1970 yılındaki ilk çıkışı (*) gibi ilk serbest çıkışı da medyada yansımaları ve tartışmalar ile uzun süre ön planda olacak gibi görünüyor.
* Dawn Wall'ın ilk çıkışı 1970 yılında dönemin aykırı tırmanıcılarından Warren Harding ve partneri Dean Caldwell (Tommy Caldwell ile bağlantısı yoktur) tarafından 27 günde yapıldı. Wall of Early Morning Light (VI 5.9 A3) olarak adlandırılan rota zaman içerisinde Dawn Wall olarak bilinmeye başladı. Harding ve Caldwell’in rota üzerinde bolt, perçin (rivet) ve kancalar için yaklaşık 330 delik açması o dönemlerde birçok tartışmaya konu oldu. Hatta, dönemin önemli tırmanıcılarından Royal Robbins, ilk çıkış sonrası rotaya girip bazı boltları kullanılmaz hale getirdi. Warren Harding'in bu rota ile ilgili anlattıklarını ve maceralarını Takoz Dergisi'nin 7. sayısında yayımlanan röportaj çevirisinden okuyabilirsiniz. Bu çıkış ve Yosemite tarihi hakkında detaylı bilgi için 'Camp 4: Recollections of a Yosemite Rockclimber' kitabına göz atabilirsiniz. Ayrıca, Yosemite Vadisi'nde tırmanışın nasıl geliştiğini merak ediyorsanız Yaman Özakın tarafından hazırlanan ve Takoz Dergisi'nin 32. sayısında yayımlanan 'Yosemite Tırmanış Tarihçesi' başlıklı yazıyı okuyabilirsiniz.
Haber kaynakları:
Takoz'un 7. sayısında yayımlanan Warren Harding röportajını buradan okuyabilirsiniz.
Rotanın detaylı toposuna buradan ulaşabilirsiniz.
Rotanın üç boyutlu modeli için www.nytimes.com sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
www.climbing.com
www.alpinist.com
www.nytimes.com
nationalgeographic.com
www.nytimes.com
www.kevinjorgeson.com
|